Ağız Yarasına Ne İyi Gelir?

Halk arasında “aft” olarak bilinen, bir diğer adı “ağız ülseri” olan ağız içi yaraları aslında bir doku sorunluluğudur. Bu doku sorunluluğunun tam anlamıyla sebebi bilinmemekle beraber farklı kaynakları olabileceği bilinmektedir.

Daha çok kadınlarda görülmekle beraber çocuklar da dahil hemen her yaş grubunu etkisi altına alan bir rahatsızlık olarak tanımlanır. Orta kısmı beyaz renk veya sarımsı bir renk olan bu yaralar büyüklü ufaklüdür ve çoğu zaman aynı anda çok sayıda oluşmaktadır.

İyileşme süreci 7 – 10 gün arasında değişen ve tek bir nedenden kaynaklanmayan ağız içi yaraları sigara kullanımından, yanağın hata sonucu ısırılmasından, vitamin eksikliğinden, demir eksikliğinden veya hormonların değişiminden kaynaklı olarak ortaya çıkabilir.

Ağız içi yaralarının tedavi biçimi ve süresi, hastalığın kaynağıyla yakından ilgilidir. Neden tespit edilirse çözüm süreci de o denli hızlı ilerleme gösterecektir. Bu yaraların bulaşma özelliği yoktur. Bu nedenle ekstra bir önlem alınması gerekmez.

Ağız İçi Yaralarının Nedenleri

Demir Eksikliği
Bu mineral bedenin kırmızı kan hücrelerinin, kas pigmentinin ve enzimlerin üretimi için bulunması gereken bir mineraldir. Vücudumuzdaki demir miktarının % 8’ i kan damarlarından gelir. Demir mineralinin en fazla bulunduğu yiyecekler kırmızı pancar, böbrek, et yumurta, balık, fındık, şeftali, badem, ciğer, hurmadır.

İnsan bedeninde bulunması gereken demir miktarının yeterli olmadığı durumlarda belli aksaklıklar ortaya çıkar. Bunların başında konsantre olamama, saçların hızlı dökülmesi, devamlı bir uyku hali, sinirlilik ve kilo alamama gelir. Ağız içinde oluşan yaralar da bu duruma örnektir. Kırmızı kan hücrelerinin vücutta yeteri kadar bulunmaması durumunda ağız içi yaralarla birlikte halsizlik, sık üşüme, baş dönmesi gibi durumlar da yaşanır.

Beslenme

Bazı kişilerin ağızlarında bilhassa belli yiyecekleri yemeleri durumunda yaralar oluşabilir. Domates, fıstık, patlıcan, çikolata, çilek gibi yiyecekler bu yiyeceklerin başında gelir. Bu yiyeceklerin genelinde baktığımızda hepsini kapsamamakla beraber asitli yiyeceklerden ileri geldiğini söyleyebiliriz.

Sigara

Sigara, insan bedeninu derli toplu olarak değişikliklere uğratır. Bunun sonucunda da uzun vadede ciddi hastalıklar ortaya çıkar.

Uzun vadede sigaranın insan sağlığına verdiği zararlar

İlk büyük darbesi kalbe gelir. Sigara içenlerin kalp krizi geçirme riski diğerlerine göre çok daha yüksektir.

Kangrene yol açtığı yaşanan çoğu örnekle sabittir.

Damar tıkanlıklığı belki de vücuda verdiği en kolay hasarlar arasındadır. Birçok kanser türünün tetikleyicisi olarak sigara gösterilmektedir.

Solunum yollarıy ile ilgili tüm hastalıkların başlıca sebebi olarak sigara karşımıza çıkar.

Ağız içi yaraları da sigaranın yol açtığı, diğer neden olduğu rahatsızlıklara nispeten kolay bir problem niteliğindedir.

İlaçlar

İlaçların özelliği vücut içinde bir noktayı iyileştirirken diğer bir noktayı olumsuz anlamda etkilemesidir. İşte kimi ilaç grupları ağız içi yaralarına neden olmaktadır. Bu ilaçlara örneğin aspirin ve bazı ağrı kesiciler örneğin gösterilebilir.

Vitamin Eksikliği

Vitamin grubu içinde B12 vitamini suda erime özelliği gösteren bir vitamin türüdür. Ancak diğer suda eriyen vitaminler gibi değildir. Karaciğer, böbrek ve diğer dokularda depolanabilir. Bu vitamin daha fazla hayvansal dokularda bulunmaktadır yani sebzelerde fazla bulunmaz.

Nadir olarak birkaç sebzenin içinde görebiliriz. Eksikliği durumunda vücutta halsizlik, yorgunluk hali, düzensiz regl kanamaları, sık hasta olma gibi durumlar gözlenir. Bir diğer belirtisi de ağız içi yaralarının ortaya çıkmasıdır (5). Eğer bu yaralarla birlikte nefes darlığı ve halsizlik de varsa sebebi B12 vitamin eksikliğine bağlanabilir.

Not : Chron ve bazı süreğen bağırsak hastalıklarında B12 vitamininin emilimi olası değildir. Bu hastalar B12 vitamini ihtiyaçlarını enjeksiyon yoluyla aylık olarak alırlar.

Hormonlar

Hormonlardaki ani değişiklikler kimi vücutta ağız içi yaralara yol açabilir. Özellikle adet dönemi veya öncesinde hormonların değişimiyle bu tip yaralara rastlamak mümkün olabilir.

Stres

Tamamen psikolojik bir neden olan gerilim yüklü olma durumu hem ağız içinde hem de dilin üst kısmında yaralar oluşumuna zemin hazırlar.

Bazı Hastalıklar

Bağırsaklar ile ilgili birer hastalık olan Chron ve Çölyak hastalığının en önemli belirtisi ağız içinde kendini gösteren yaralardır. Bazen son derece ufak olan bu yaralar bazen geç iyileşen yara özelliği gösterir.

Fiziksel Nedenler

Özellikle çocuklarda sık karşılaştığımız bir neden olan bu durum hata sonucu yemek yerken veya sakız çiğnerken yanağın iç kısmının ısırılması sonucu oluşabilir (8). İyileşmesi birkaç günü alan bu durum, yanakta yer yapması durumunda sıklıkla yeniden eder.

Yanlışlıkla yanağın iç kısmının ısırılması dışında fazla sıcak yiyecek ve içecekler ağız içine zarar vererek yaralar oluşmasına neden olur.

Yine sivri bir alet tarafından ağız içinin zarar görmesi bu yaraların oluşmasına zemin hazırlamaktadır. Diş fırçalarken fırçanın sert hareket ettirilmesi bu sonucu doğurabilir.

Protez Dişler

Protez dişlerin bilhassa yeni yapıldığı veya değiştirildiği anlarda ağza ahenk sağlamaması halinde ağız içi yaraları oluşabilir. Bu olumsuzluk, dişlerin ağızla ahenku yakalamasıyla ortadan kalkar.