Günümüzde gün geçmiyor ki bir tanıdığımıza kanser tanısı konmasın… Tanısal imkanların giderek artması bunun önemli bir sebebini oluşturuyor. Artık en ufak şikayette insanların sağlık kurumlarına başvurabilmesiyle kanser tanısı da erken dönemde konulabiliyor. Herkesin bildiği gibi kanser tedavisindeki başarının en önemli faktörü; erken tanı… Tanısal tekniklerin gelişmesi ve bunlara ulaşılabilirliğinin artması yanında tedavilerde önemli gelişmeler mevcut. Bu sayede artık kanserli hastalarımızın sağ kalımında ciddi artışlar sağlıyoruz. Bu uzun sağ kalımla beraber ise hastalarda daha önce daha az gördüğümüz metastazlara, yani yayılımlara daha sık rastlıyoruz. Bunlardan biri; omurga metastazı…
Omurga metastazı, kanserli hastalarda %30-40 gibi oldukça yüksek oranlarda görülüyor. En sık meme, prostat, tiroid, akciğer ve böbrek kanserlerinde bu metastazlarla karşılaşıyoruz. Hastalar başta Ağrı ve nörolojik bulgularla (dengesizlik, yürüme zorluğu ve kollarda veya bacaklarda uyuşma ve kuvvetsizlik gibi) bize başvuruyor.
Omurga metastazlarında tedavi seçenekleri
Omurga metastazlarında tedavi hedeflerinin ağrıyı dindirmek, nörolojik fonksiyonları korumak ve omurga bütünlüğünü korumak olması gerekiyor. Tedavide uygun hastaya göre cerrahi, radyoterapi veya her iki tedavinin kombinasyonu seçilebiliyor. Omurganın bütünlüğü korunduysa (kırılma, kayma yoksa) genelde radyoterapi seçiliyor. Buradaki amaç; ağrıyı yok etmek ve omurgadaki tümörü kontrol altına almak… Klasik radyoterapide uygulanan dozlarla maalesef yetersiz ağrı ve tümör kontrolü sağlanabiliyor. Burada daha iyi sonuçlar alabilmek için gerekli olan yüksek dozların verilememe sebebi, tümör etrafındaki omurilik gibi sağlam dokulara verilecek zarardan ve yan etkiden korkulmasından kaynaklanıyor. İşte bu noktada omurga metastazlarını daha iyi tedavi edebilecek seçenek olan robotik radyocerrahi sistemi Cyberknife’ı tercih ediyoruz.
Önemli bir seçenek olarak; Cyberknife
Cyberknife robotik radyocerrahi sistemi, 2000 yıllarından sonra geliştirilmiş olup, Amerika’da 2004 yılında onay almıştır. Devrimsel bir tedavi opsiyonu olan Cyberknife, milimetrenin altında bir hassasiyetle yüksek dozlarda radyasyonu 1 ila 5 günde omurga metastazlarına gönderebilmekte ve bunu yaparken çevre sağlam dokuları koruyabilmektedir. Bu ileri teknoloji tedavi planlamasını yaparken hastanın tomografisi, manyetik rezonans görüntüleri ve gerekirse PET CT görüntüleri kullanılmaktadır. Bu derece hassas tedavi yapabilmesinin bir sebebi de tedavi sırasında devamlı görüntüler alınarak hastanın gerçek pozisyonun sürekli kontrol edilmesi ve gerekli düzeltmelerin robot tarafından yapılmasıdır.
Ağrı ve tümör kontrol oranı çok yüksek
Omurga metastazlarının Cyberknife tedavisi ayaktan olmaktadır yani hastanın hastaneye yatırılması gerekmemektedir. Herhangi bir anesteziye ihtiyaç duyulmamaktadır ve yoğun bakım süreci yoktur. Tedaviden sonra çok kısa sürede hastanın ağrıları dinmekte ve hasta günlük aktivitelerine rahatlıkla dönebilmektedir. Bu hızlı uygulama ve cevap, kanserde hayat kalitesini çok büyük oranda artırır. Ağrı ve tümör kontrol oranları, merkezlere göre %80-95 arasında değişmektedir. Tedaviden sonra 3 aylık aralarla hasta MR görüntüleme ile takip edilmektedir. Gerekirse PET CT uygulanmaktadır. Cyberknife artık günümüzde omurga metastazlarında tek başına bir tedavi opsiyonu veya diğer tedavilerin tamamlayıcısıdır.