Demir eksikliği nedenleri ve belirtileri nelerdir?

Vücudun demir mineraline olan ihtiyacının artması veya gıdalardan alınan demirin vücut tarafında iyi işlenememesine bağlı olarak görülen demir eksikliği aneminin (kırmızı kan hücresi sayısının normalden az olması) başlıca nedenidir.

Kanla birlikte oksijenin taşınmasını sağlayan kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) üretiminde kullanılan demir mineralinin yeterli düzeyde olmaması bu hücrelerin üretimini olumsuz olarak etkileyerek bir süre sonra hücre sayısının azalmasına yol açar.

Kırmızı kan hücresi sayısı azaldıkça organlara ve diğer dokulara kanla birlikte taşınan oksijen miktarı da azalır.

Oksijen azaldıkça organlar fonksiyonlarını tam olarak yerine getirememeye başlar. İşte bu noktadan itibaren demir eksikliği belirtileri baş gösterir.

DEMİR EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ

Demir eksikliği belirtileri kırmızı kan hücresi sayısının ne kadar azaldığına bağlı olarak fark edilmeyecek kadar hafif veya günlük rutin aktiviteleri etkileyecek kadar şiddetli olabilir.
Hafif düzeyde başlayan belirtiler vücudun demir mineraline ihtiyacı arttıkça ve demir eksikliği anemiye dönmeye başladığında şiddetlenir.

HALSİZLİK

Nedenini tam olarak belirlenemeyen halsizlik, aşırı yorgunluk ve enerji azlığı demir eksikliğinin en sık görülen belirtisidir.
Dokulara giden oksijen azaldıkça vücut yeterince enerji üretememeye başlar ve buna bağlı olarak kişi kendini zayıf, güçsüz hissedebilir.
Konsantrasyon eksikliği, sinirlilik hali halsizliğe eşlik eden diğer belirtilerdir.

SOLGUN CİLT

Demir eksikliğine bağlı olarak düşen kırmızı kan hücresi sayısı cildin normalden soluk görünmesine yol açabilir.
Dudaklar, ağız içi, dişetlerinin rengi soluklaşabilir, normalde olduğu gibi kırmızı görünmeyebilirler.

NEFES DARLIĞI

Demir eksikliği yaşıyorsanız ne kadar derin nefes alırsanız alın havayla birlikte vücuda giren oksijen miktarı yeterli olmaz ve tekrar tekrar derin nefes alma ihtiyacı duyarsınız.
Eskiden nefes alıp verişinizi çok fazla etkileyemeyen fiziksel aktiviteler (merdiven çıkmak gibi) demir eksikliği nedeniyle nefesinizin daralmasına ve daha çok nefes alıp vermenize yol açar.

ÇARPINTI

Aralıklarla yaşanan çarpıntı demir eksikliğine işaret ediyor olabilir. Bunun nedeni kalbin dokuların artan oksijen ihtiyacını karşılayabilmek için normalden daha çok çalışmasıdır.

YENMEZ ŞEYLERİ YEME İSTEĞİ

Pika olarak adlandırılan yenmez şeylere karşı duyulan anormal iştah demir eksikliği belirtisi olabilir. Genellikle çocuklarda görülen bu durum çoğunlukla demir ve diğer bazı minerallerin eksikliği nedeniyle ortaya çıkar ancak bazı durumlarda sorunun temeli psikolojik olabilir.

ARTAN KAYGI

Demir eksikliğine bağlı olarak gelişen kandaki oksijen eksikliği merkezi sinir sistemini de etkisi altına alabilir.
Nedensiz gelişen sinirlilik hali ve artan kaygı bu etkinin belirtileri arasındadır.

SAÇ DÖKÜLMESİ

Demir eksikliği özellikle demir eksikliği anemisine dönüştüğünde saç dökülmesine yol açabilir.
Bunun nedeni sistemde azalan oksijen miktarı nedeniyle vücut saç kökleri gibi hayati olmayan bölgelere gönderdiği oksijenden tasarruf etmeye ve bu oksijeni hayati görevleri bulunan organlara göndermeye başlar.

KONSANTRASYON EKSİKLİĞİ

Beyin hücreleri arasındaki iletişimin normal olarak devam etmesinde önemli bir rolü bulunan demir minerali eksikliğinde konsantrasyonun ve hafızanın zayıflaması gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Kişinin çevresinde yaşanan olaylara ve tanığını kişilere karşı ilgisi azalabilir.

DİĞER BELİRTİLER

• Zayıflamış, kırılgan tırnaklar
• Özellikle çocuklarda iştah azlığı
• Soğuk el ve ayaklar
• Baş dönmesi
• Bacaklarda karıncalanma hissi
• Huzursuz bacak sendromu
• Dil ağrısı, dilin şişmesi
• Baş ağrısı
• Sık görülen enfeksiyonlar
• Göğüs ağrısı