Dizanteri

Dizanteri, şiddetli karın ağrısı, kanlı ishal gibi şikayetlerle  kendini gösteren, bir sindirim sistemi hastalığıdır. Gerekli olmadığı halde dışkılama isteği, kanlı ve balgamlı dışkı şeklinde devam eden bu bulaşıcı hastalığa, her yaşta her insanın yakalanması mümkündür. Belirtileri; halsizlik, kusma , ateş, üşüme, titreme, baş ağrısı, iştahsızlık gözlenir. Teşhiste erken tanının önemi oldukça büyük  olan dizanterinin,  basilli  ve amipli olmak üzere,  iki ana şekli mevcuttur. Basilli dizanteri, Shigella grubu bakterilerin, ağız yoluyla vücuda girmesi, kalın bağırsak mukozasında yer edinmesi ve çoğalmasıdır. Kalın bağırsakta iltihaba neden olan, ateşli bir kolon hastalığıdır. Aşırı kanlı ishal, karın ağrısı ve baş dönmesiyle kendini belli eder. Taşıyıcı insanlar,  ya da hastalarda bulunan bu mikroorganizmaların , iyileşme sürecindeki insanlarda da taşıyıcı görevi yapmaktadır. Bu hastalardan uzak durulmalı, yakın temastan kaçınılmalıdır. Korunmak için kişisel temizlik, özellikle el hijyenine dikkat edilmesi ve  gıda hijyenine özen gösterilmesi gerekir. Amipli dizanteri ise; Entamoeba Histolytica infeksiyonundan oluşan kronik bir kolittir.  Yiyecek ve  özellikle içeceklerle bulaşan amip kistlerinin, taşıyıcı hastalarda 2 çekirdekli kist, hastalarda ise 4 çekirdekli kist şeklinde gözlemlenir.  Hamam böceklerinin ve sineklerin, amip kistlerinin taşınmasında  payları büyüktür. Amipli dizanteri tanısında, hastalığın öyküsü ve fiziki muayene  dışında,  mutlaka laboratuvarda dışkı testi incelenmesiyle tanı konulmalıdır.

Özellikle yaz aylarında bir salgın  olarak ortaya çıkan Dizanteri de,  altyapısal  koşullar oldukça önemlidir. Kanalizasyon sistemlerinin  ve kirli çevre koşullarının neden olduğu ortamlarda bulunarak,  bu mikropları almak söz konusu olabilir. Plajlarda doğrudan denize akıtılan kanalizasyon sistemlerinin olması, bu hastalıkların ortaya çıkmasında önemli bir etkendir. Bu nedenle  altyapı koşullarının iyi olduğu ülkelerde, bu tür hastalıkların çok daha  az olduğu görülür.

Dizanteriden korunmak için, güvenilir yerlerden yiyecekler almak, tam olarak pişmiş gıdalar tüketmek ve  yiyecekleri saklama koşullarına dikkat edilmelidir. Mutfak temizliğinde hassasiyet gösterilmeli, ellerin defalarca yıkanması gereklidir. Yetişkinlerde  hastalık süresi 10-15 gün sürerken çocuklarda, tedavi sürecinde kullanılan antibiyotik tedavisi farklılık gösterebilir. Bu nedenle çocuk hekimine, ya da  enfeksiyon hastalıkları hekimine danışılmalıdır.

Dizanteri hastalığının tedavisi:  Dinlenme,  hekim uygun gördüğünde hastanede yatmak, bol sıvı tüketmek, vücudun  kaybettiği su, tuz dengesini sağlamak,  antibiyotik kullanılarak enfeksiyon etkenini yok etmek, daha az yağlı yiyecekler tüketilmelidir. Posadan zengin beslenmemek, gaz yapıcı gıdalardan  uzak durmak  gerekir.  Ayrıca, şiddetli ishal  potasyum kaybına neden olup, aşırı yorgunluk ve ağrıya yol açar. Potasyumdan zengin beslenmek ve potasyum ilaçlarını düzenli kullanmak, kaslardaki ağrıların da giderilmesini sağlayacaktır.