Gelişen teknolojik koşullar nedeniyle insanların daha çok masa başında çalıştığını, banka işlemlerini, alışverişlerini ve daha birçok işini internet üzerinden hallettiğini ifade eden Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Öcal Berkan, bu durumun insanları hareketsiz yaşama sevk ettiğini söyledi.
Bu kişilerin zamanla nedenini bilemediği sağlık sorunlarıyla karşılaşabildiğini aktaran Berkan, bu şekilde ortaya çıkan ve tanı konulamayan ani ölümleri “sessiz ölüm” olarak da adlandırdıklarını ifade etti.
ANİ ÖLÜM NEDENLERİ ARASINDA 3. SIRADA
Uzun süre hareket edilmemesi durumlarda kan akışının yavaşlamasına bağlı olarak bacak ve baldırlarda pıhtılar oluşabileceğini belirten Berkan, pıhtı oluşumunun, dakikalar içinde gelişen olumsuz bir tablo sonucunda ani ölümlere yol açabildiğine işaret etti: “Her 100 kişiden 5’i hayatlarında en az bir kez bu olayla karşılaşmakta. Bu hastalık, dünyada ölüm nedenleri arasında üçüncü sırada yer almaktadır. Tanıda yaşanan zorluklar göz önüne alındığında bu hastalığın görülme oranının aslında çok daha yüksek olduğu tahmin edilmektedir.”
YATAN HASTALARDA RİSK DAHA FAZLA
Prof. Dr. Berkan, akciğerlere pıhtı atma riskinin hastanede yatan hastalarda normal kişilerden 10 kat daha fazla görüldüğüne dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Özellikle hastanelerde beklenmedik hasta ölümlerinin en önemli nedenidir. Ameliyat sonrası, kalp yetmezliği ve nörolojik nedenle uzun süreli yatanlarda, kanser tedavisi görenlerde, kalça kırıklarında, gebelik ve doğum sonrasında pıhtı oluşması olasılığı mutlaka düşünülmeli ve önlem alınmalıdır. Pıhtı oluşumunu engellemek için yatak istirahatlerinde hastaların aralıklarla kaldırılıp dolaştırılması, uzun süre hareketsiz kalınacaksa baldır kaslarının çalıştırması, varis çorabı giyilmesi, ‘heparin’ adlı kan sulandırıcı ilacın verilmesi çok önemli.”
50 yaş üzeri kişiler, doğum kontrol hapı kullananlar, damar tıkanıklığı geçirenler, aşırı kilolular, gebeler, kanser hastaları, alkol ve uyuşturucu kullananlar, fazla sigara içenler, genetik yatkınlığı olanlar ile varis hastalarında pıhtı oluşma riski daha fazla.
Uzun süre hareketsiz kalınmamasının pıhtı oluşumuyla ortaya çıkan ani ölümlerden korunmanın en önemli şartı olduğunu vurgulayan Berkan, uzun süre bilgisayar başında kalınmamasını, uçak, otobüs ve arabayla uzun mesafeli yolculuklarda kısa yürüyüşler, bacakların ve ayak bileğinin hareket ettirilmesi gerektiğini önerdi.
RİSK GRUBUNDA KİMLER VAR?
Prof. Berkan, “Belirtileri, bacakta ya da baldırda şişlik, ağrı ve hassasiyettir. Yaşam tarzında değişiklikler yapılması, kilo verilmesi, sigaranın bırakılması, bol su içilmesi, genetik yatkınlığı olanlarda düzenli ilaç kullanılması hastalık riskini en aza indirir” dedi.
Çok seyahat eden kişilere de uyarılarda bulunan Berkan, yolculuk sırasında gevşek, sıkmayan, rahat, bol giysiler giyilmesini, bol sıvı alınmasını, alkol ve fazla kahve kullanılmamasını tavsiye etti.