İnatçı kaşıntılar bu hastalığı belirtisi olabilir

Bir anda ortaya çıkan ve sebebi anlaşılmayan inatçı kaşıntılar vücudunuzun bazı bölgelerinde bir alarm niteliği taşıyabiliyor.

Uzun süre geçmeyen ve psikolojik problemlere bile yol açabilen kaşıntılar, genellikle safra yolları hastalıklarına işaret ediyor. Karaciğerin ürettiği safrayı ince bağırsaklara taşımakla görevli safra yollarındaki hastalıklar ise önlem alınmadığı takdirde karaciğer yetmezliğine yol açabiliyor.

Prof. Dr. Koray Acarlı, safra yolu hastalığı ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Karaciğerden bağırsağa açılan safra ağacı
Safra yolları, karaciğerin içinde çok ince kılcal kanalcıklar olarak başlar. Bu kanalcıklar birbirleri ile birleştikten sonra tek kanal halinde karaciğerin altındaki safra kesesine bağlanır. Hayati önem taşıyan karaciğerin ürettiği safranın ince bağırsağa akmasını sağlayarak sindirime yardımcı olur. Yapısı ağaç kökleri ve dallarına benzediği için safra yollarına tıp dilinde safra ağacı da denilmektedir.

Karaciğer yetmezliği ile hayati tehlike sinyali
Safra yolu hastalıkları iyi huylu ve kötü huylu hastalıklar olarak ikiye ayrılır. Ayrıca safra yolunun yerine göre karaciğer içi safra yolu hastalıkları ve karaciğer dışı safra yolu hastalıkları olarak da iki başlık altında toplamak mümkündür.

İyi huylu safra yolu hastalıkları; doğumsal bazı anomaliler (safra yolları yokluğu, azlığı), yaralanma ve buna bağlı tıkanıklıklar, safra taşlarıdır. Özellikle yeni doğan bebeklerde görülen safra yolu yokluğu ya da azlığı başarılı bir “Bilier Atrezi” ameliyatı yapılmadığı takdirde karaciğer yetmezliğine neden olmaktadır. Safra yollarının kötü huylu hastalıkları ise safra yolu kanseridir.

Kaşıntınız alerji mi değil mi siz değil doktorunuz karar vermeli
İyi huylu ya da kötü huylu safra yolu hastalıkları kanal sisteminde meydana gelen tıkanma ve daralmaya bağlı şikayetler ile ortaya çıkmaktadır. Karaciğer içi safra yollarından kaynaklanan tümörler genellikle kanal sisteminin büyük bir kısmı etkilenmediğinden herhangi bir tıkanıklık bulgusu göstermez ve bu nedenle bu tümörlerin özel bir belirtisi yoktur. Bu nedenle genellikle geç tanı konulmaktadır. Ancak karaciğerin bir yarısını boşaltan kanaldaki veya ana kanaldaki iyi huylu ve kötü huylu hastalıklar, tıkanıklık bulgusu ile dikkat çeker.

Tıkanıklık arttıkça sebepsiz inatçı kaşıntı, sarılık ve hatta üşüme titremenin ön planda olduğu enfeksiyon bulguları ortaya çıkar. Hastanın şikayetleri ile laboratuvar ve röntgen sonuçları da çok önemlidir. Basit bir ultrasonografi safra yollarındaki genişlemeyi ve bunun yerini belirleyebilir. Tıkayıcı olaylarda MRCP, PTK (dışardan iğne ile karaciğer içi safra yollarına ilaç verilerek film çekilmesi) veya uygun vakalarda ERCP (endoskopik olarak girilip safra yollarına ilaç verilerek film çekilmesi) tanıda gerekli yöntemlerdir.