Sarmaşık | 2-10m | 6-7 Aylar | Ho,Na | Sürgünleri, Çiçekleri
Kaktüs, Caktus, Selenicereus grandiflorus (C) BRITT et ROSE
Yılan kaktüsü Königen der Nacht Syn: Cereus grandiflorus (L) Miller
Tıbbi kaktüs Cactus grandiflorus
Atlas çiçeği
Gece kralı
Familyası: Kaktüsgillerden, Kaktusgewâchse, Cactaceae
Drugları: Kaktüs sürgünü; Selenicerei grandiflori herba
Kaktüs çiçeği; Selenicerei grandiflori flos
Kaktüs tentürü; Cactus
Yılan kaktüsünün sürgün ve çiçekleri tentür ve natürel ilaç yapımında kullanılır.
Giriş: Kaktüsgillerin 1800 alt türü mevcuttur fakat bunlardan sadece Yılan kaktüsünden tentür ve natürel ilaç yapılmaktadır. Birde son zamanlarda Kaktüs inciri üzerinde yapılan araştırmalar sonucu bununda yaşlılarda görülen idrar tutamamayı önlediği görülmüştür. Bu nedenle burada iki bitkiye yer vereceğiz. Kaktüslerin vatanı (hemen hemen tamamının) Meksika ve ABDnin Güney Eyaletleri olup buradan dünyanın diğer ülkelerine yayılmıştır. Günümüzde Kaktüslerin bir kısmı evlerde süs bitkisi olarak yetiştirilirken büyük bir kısmı da botanik bahçelerde yetiş-tirilmektedir hatta bazı botanik bahçelerde özellikle sadece Kaktüsler için seralar mevcuttur. Yılan Kaktüsünün ilk defa 1864de Napolide Rubini tarafından tıbbi maksatla kullanılmaya başlanmış ve günümüze kadar çok ve çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Gövdesi yılan gibi kıvrım kıvrım olduğundan Yılan kaktüsü, tıbbi maksatla kullanıldığından Tıbbi Kaktüs, geceleri çiçek açtığından Gecelerin kralı diye de anılır.
Botanik: Yılan gibi kıvrım kıvrım olan Kaktüs 2-5cm çapında, 5-8 köşeli, köşeler üzerinde benek şeklinde beyaz noktalar ve eski noktalarda küt, tazelerinde sivri dikenler bulunur. Kaktüsün boyu 10myi bulabilir ve genellikle kayalara, duvarlara ve iri ağaçlara özel beyaz ip gibi 10-50cm uzunluğunda tutunacakları ile sarılır. Çiçekleri 15-25cm uzunluğunda, 15-25cm genişliğinde, taç yaprakları 20-30adet, beyaz renkte, geniş mızrak şeklinde, kupa yapraklar 20-30adet krem renkte, ince, dar, uzun, mızrak şeklinde ve taç yapraklarının etrafına dizilmiş vaziyettedir. Gö¬bekte 30-50adet beyaz, çok ince saplı, sarımsı başlı döllenme tozlukları ve bir iğnesi vardır.
Yetiştirilmesi: Türkiyenin Akdeniz ve Ege bölgesinin denize yakın olan sıcak bölgelerinde yabani olarak yetişebilir ve ayrıca evlerde ve de seralarda yetiştirmekte mümkündür.
Hasat zamanı: Yılan Kaktüsü Temmuz ayında çiçek ve sürgünleri top-lanarak ekstresi yapılır veya tentürü yapılacak ise taze olarak işlenir.
Birleşimi: Birleşimindeki maddeler henüz yeterince araştırılıp netleş¬me-miştir ama bilinen bazı önemli maddeler şunlardır;
a) Biogen aminler; Tyramin, N-Metiltyramin ve NN-Dimetiltyramin (Hordenin)
b) Ayrıca Flavonglikozitlere; Isorhamnetin ve Cactin, Alkaloitlere; Grandifolini örnek gösterebiliriz.
Tesir şekli: İltihapları önleyici, kalp atışlarını düzenleyici, kalp kaslarını kuvvetlendirici özelliklere sahiptir.
Kullanılması:
a) Halk arasında; Kalp anjini (anjina pektoris), kalp kasları zafiyeti, kalp iltihaplanması, kalbin iç derisinin iltihaplanması (Endokardit), kalp kaslarının iltihaplanması (Myokardit), sinirsel kalp rahatsızlığına karşı kullanılır.
Çayı: Çayı içilmez.
Homeopatide: Yılan kaktüsünün sürgünlerinden 50 gr (çiçekleri de kullanılabilir) ince kıyılarak bir şişeye konur ve üzerine 500ml %70lik Etanol ilave edilir. Şişe arada bir çalkalanmak suretiyle güneş ışınla¬rından uzakta 4-6hafta muhafaza edildikten sonra süzülerek Home¬opatide <<Cactus>> adı ile anılan tentürü elde edilir. Bu tentürden günde 3-4defa 10-15damla 4-8hafta süreyle alınır. Şayet kendi im¬kânları ile hazırlamak mümkün değil ise Eczaneden (Almanyada) temin edilebilir. Homeopatide yukarıdaki kullanış şeklinden farklı olarak; burun kanaması, akciğer kanaması, beyne kan hücumu, dermansızlık, halsizlik ve üzüntü gibi rahatsızlıklara karşı da kullanılır.
Hastalığın belirtileri (semptom):
1) Kalp zafiyeti varsa
2) Sinirsel ve organik kan dolaşımı
3) Baş, yutak, boğaz, göğüs, kalp ve mesanenin bağlanmış gibi sıkışması
4) Şakaklardaki aşırı nabız nedeni ile uyuyamama
5) Yüz ve başta nevraljik ağrılar
6) Kalpten sol cola doğru yayılan bir ağrı
7) Rahmin yumrukla sıkıştırılmış gibi hissedilmesi
8) Başa kan hücumu gibi hallerde kullanılır.
Yan tesirleri: Yılan kaktüsüne yapı bakımından benzeyen başka türler¬de mevcuttur. Bu farkı ancak çiçek açınca görülür. Yılan kaktüsünün taç yaprakları beyaz, kupa yaprakları krem renklidir. Oysa bu bitkiye ben-zeyen diğer türlerin çiçekleri kırmızı renk ve küçüktür.
Kaktüs incir, Kaktüsfeigen, Opuntia ficus indica
Bu Kaktüs diğerlerinden farklı olarak yaprakları dil şeklinde, 30-50cm uzunluğunda, 15-30cm genişliğinde, 3-6cm kalınlığında, üzeri dikenli, ma-vimsi yeşil veya koyu yeşil renklidir. Çiçekleri pembemsi lila veya açık kırmızı renkte, taç yaprakları dil şeklindedir. Meyveleri olgunlaşınca li¬mon büyüklüğünde, 75-125gr ağırlığında, üzeri benekli ve hafif diken¬lidir. Kabuğu soyularak içinden çok çekirdekli, etli ve çeşitli renkte ola¬bilir. Üst üste biten yaprakların en alttaki yaprakları zamanla ağacın gövdesine dönüşür ve boyu 5mye kadar ulaşır. Dr.Israel Levinin Soroka Medical Centerda idrar zafiyeti üzerine yaptığı araştırmalarda hastaların Kaktüs incir ekstresinden elde edilen kapsüllerle %80 oranında iyileştiği görülmüştür. (Gm.1.97.27)
Yan tesirleri: Bilinen bir yan tesiri yoktur.