Keçiboynuzu, Johannbrotbaum, Ceratonia siliqua

KEÇİBOYNUZU

Ağaç | 5-10m | 5-6 Aylar | Ça,Na | Meyvesi ve Tohumu

Keçiboynuzu, Johannbrotbaum, Ceratonia siliqua
Harnup
Harnub

Familyası: Sinamekigillerden, Sennagewaechse, Caselpiniaceae

Drugları: Keçiboynuzu meyvesi: Ceratoniae fructus
Keçiboynuzu tohumu: Ceratoniae semen
Keçiboynuzunun meyvesi yenir, tohumları ise öğütülerek unu elde edilir ve bu un çay veya natürel ilaç yapımında kullanılır.

Botanik: Vatanı doğu Akdeniz ülkeleri olup, buradan önce Hindistan, Brezilya, Arjantin, Avustralya, ABD, doğu ve güney Afrika ülkelerinde yetiştirilmeye başlanmıştır. Türkiye’nin ise Akdeniz ve Ege bölgesinin sahil şeridinde yabani olarak yetişir. Kanat yaprakları 3-5çift yapraktan meydana gelir ve her parça oval şekilde, kenarları düz, açık yeşil renkte, ortada ana damar ve ondan sağlı solu ayrılan yan damarlar mevcuttur. Yaprakları 4-5cm büyüklüğünde, parlak, alt yüzeyi kırmızımsı esmer renkte ve çok kısa saplıdır. Çiçekleri bir evli, yani erkek ve dişi çiçekleri bir ağaçta, erkek çiçekleri kırmızımsı, dişi çiçekleri yeşilimsi renkte ve topluca bir aradadır. Meyveleri 10-20cm uzunluğunda 2-4cm geniş¬liğinde 1-2cm kalınlığında yastı uzun, önce yeşil sonra sarı ve nihayet olgunlaşınca koyu kahverengimsi veya siyahımsı esmer ve etlidir. Meyvenin içinde 10-20adet çok sert ve her biri 180-200mg ağırlığında tohumlar içer. Tohumları ile eskiden altın, pırlanta ve gümüş tartmak için kullanılmış ve bir tohum ’’kırat veya karat’’ ismi ile anılan 0,2 mg ağırlığa eşit olan bir tartı birimi olarak kullanılmıştır. 

Hasat zamanı: Sonbaharda olgunlaşan keçiboynuzları toplanarak kurutulur ve kaldırılır. 

Birleşimi: Meyvesinin birleşimindeki önemli maddeler;
a) Karbonhidratlar %50-70 oranında olup Sakkaroz ve Glikozlardan meydana gelir. 
b) Ayrıca %1-2 Pektin, %2-3 Zamk, Sabit yağlar, alkaloitler ve Tanin içerir. 
Tohumlarının birleşimindeki maddeler; %90 oranında Galakto¬man-noglykanlar içerir ve bu da Galaktomannanlar ve glikozlardan oluşur. 

Tesir şekli: 
a) Meyvesi hafif idrar artırıcı ve müshil yapıcıdır. 
b) Yaprak, dal ve kabukları; peklik yapıcı özelliklere sahiptir. 
c) Tohumları kusmayı önleyici, mikropları öldürücü, bağırsaklardaki kokuşmayı önleyici ve iltihapları önleyicidir. 

Kullanılması: 
a) Üniversite kliniklerinde tedavi denemekleri ve araştırmalar yapılma-mıştır. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Keçiboynuzu yerine göre daha etkili olan başka bitkiler kullanılmalıdır. Örneğin gastritte karşı Kuşburnu, Elma, Çentiyan, ZYE, Lahana preparatları veya Gökçek İksiri daha etkilidir.
b) Halk arasında öncelikle bebek ve çocuklardaki kusma ve ishale son-rada mide ve bağırsak iltihaplarına (gastrit ve gastroenterit) karşı kullanılır. Keçiboynuzu tohumu öğütülerek un haline getirilir ve bu un kullanılır.

Yan tesirleri: Bilinen bir yan tesiri yoktur.