Köpekdili, Hundzunge, Cynoglossum officinale

KÖPEKDİLİ

İki Yıllık | 0,3-0,8m | 5-7 Aylar | Otu, Kökü

Köpekdili, Hundzunge, Cynoglossum officinale
Köpekdiliotu

Familyası: Hodangillerden, Borretschgewaechse, Boraginaceae

Drugları: Köpekdiliotu: Cynoglossi herba
Köpekdiliotkökü: Cynoglossi radix
Köpekotunun hem otu hemde kökünün çayı, kompresi, ve sargısı yapılır. 

Botanik: Avrupa’nın ve Asya’nın ılıman bölgeleri ile Türkiye’nin Marmara ve Karadeniz bölgelerinin seyrek ormanları, meralar, yol kenarları, taşlık ve kayalık yörelerinde yabani olarak yetişir. Yaprakları mızrak veya kö-pek dili şeklinde, koyu yeşil renkte, kenarları bütün, rozet yaprakları uzun saplı, gövde yaprakları sapsız, bitkinin tamamı tüylü ve pis kokuludur. Yapraklarının köpek diline benzemesi nedeniyle hem Türkçe, hem de Almanca köpek dili (hundszunge) diye anılır. Çiçekleri yukarıdaki yaprak diplerinden çıkan uzun bir sap üzerinde 6-10 adet çiçek toluca bir arada salkım şeklinde bulunur. Çiçekleri koni veya çan şeklinde dışı soluk içi vişne veya vişne kurusu, esmer veya koyu kırmızı renkte uçlara doru hafif parçalıdır. Meyveleri kapsül şeklinde üzeri dikenli, bu dikenler hayvanlara takılarak tohumunu çok geniş bir alana yayılır. 

Hasat zamanı: Köpek dili otu Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında top-lanır, güneşli ve havadar bir yerde kurutulur. Kökleri ise Eylül ve Ekim aylarında sökülerek yıkanır ve kurutulur. 

Birleşimi: 
a) Köpek dili otu birleşiminde; Musilaj, Tanin, Alantoin ve %1,5-2 oranında alkaloit içerir. Bu alkaloitler pyrrolizidin türleridir. (aynı kökünde olduğu gibi)
b) Köklerine Tanin, Musilaj, Allantoin ve Pyrrolizidinalkaloitleri; Heliosupin (%50-70) Cynoglassin, Consolidin,Consolicin ve Cynoglossidin içerir. 

Kullanılması: 
a-) Üniversite kliniklerinde tedavi denemeleri ve araş-tırmalar yapılmamıştır. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Kondurango yerine göre daha etkili olan başka bitkiler kul-lanılmalıdır. Örneğin iştahsızlığa karşı Çentiyan kökü-, Acıyonca-, Kantaron preparatları veya Gökçek İksiri daha etkilidir.
b-) Halk arasında köpek dili otu aynı karakafes gibi kullanılır, fakat daha az etkilidir. İyileşmeyen yaralara kremi sürülür veya lapası sarılır veyahut kompresi yapılırsa yaranın iyileşmesini sağlar.

Yan tesirleri: Birleşimindeki pyrrolizidin alkaloitlerin kanser yapıcı olduğu hayvanlar üzerinde yapılan deneylerle tespit edilmiş, fakat insan¬lara şimdiye kadar herhangi bir zarar vermediği görülmüştür.