Nilüfer, Weisse Teichrose, Nymphaea alba

NİLÜFER

Çok Yıllık | 0,5-2,5m | 5-8 Aylar | Kök ve Çiçekleri | Hafif Zehirli

Nilüfer, Weisse Teichrose, Nymphaea alba
Su gülü
Beyaz Nilüfer

Familyası: Nilüfergllerden, Teichrosengewaechse, Nymphaeaceae

Drugları: Beyaz Nilüfer kökü: Nyphaeae alba rhizoma
Beyaz Nilüfer çiçeği: Nyphaea alba flora 
Beyaz Nilüferin kökleri çay ve tentür yapımında nadiren de çiçekleri kul-lanılır.

Botanik: Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’nın batı ve orta kısımlarında genellikle yavaş akan ırmak kenarları, göl, gölet ve bataklıklarda yetişir veya yetiştirilir. Şimdiye kadar gördüğümüz bitkilerden farklı olarak kök-leri suyun altındaki toprağa yerleşmiştir, yaprak ve çiçekleri su üze¬rin-dedir. Yaprakları yuvarlak bir tepsi şeklinde sadece sap kısmı hafif dar üç¬gen şeklinde açıktır. Yaprakların alt kısmı kahverengimsi veya kırmızı-msı esmer, üst yüzeyi koyu yeşil, derimsi, su altındaki sapı bazen 2,5 met¬reyi bulabilir. Çiçeklerin sapları da yine aynı şekilde 2,5 metreyi bu-labilir ve su üstündeki çiçekleri 2-3 sıra şeklinde yan yana dizilmiş taç yap¬raklara sahiptir. Taç yaprakları oval, beyaz renkli ve göbekte sarı döllenme tozlukları bulunur. Meyveleri şişe şeklinde ve içi tohum dolu¬dur. 

Yetiştirilmesi: Eskiden Selçuklu ve Osmanlılar zamanında havuzlar, göletler ve şadırvanlarda bu tür bitkiler yetiştirilirdi. Bu kültürü sonra Avrupalılar aldılar ve maddi durumu orta halli olan Almanların çoğunun bahçesinde bir gölet bulunur ve içinde balıklar ve bu çeşit süs bitkileri yetiştirilir.

Hasat zamanı: Avrupa’da kuruma altına alınan bitkinin kök ve çiçekleri rasgele sökülmez, koparılmaz. Özel yetiştirilen bitkilerin kökleri sökülerek çıkarılır, yıkanır ve ortadan yarılarak kurutulur.

Birleşimi: Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Alkaloitler %0,4 oranında olup en önemlileri; α-Nupharidin (Desoexynupharidin), β- Nupharidin, Nupharin ve Nymphalin
b) Tanen türevlerinden Ellag ve Gallu asidi (Mazı asidi)
c) Nişasta ve üzüm asidi (Tartarik asit)

Tesir şekli: Teskin edici, yatıştırıcı ve uyuşturucu özelliklere sahiptir. 

Kullanılması: 
a) Üniversite kliniklerinde tedavi denemeleri ve araştırmalar yapılma-mıştır. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Nilüfer yerine daha etkili olan başka bitkiler kullanılmalıdır. Örneğin uyuyamamaya karşı Çarkıfelek, Kedi otu kökü, Oğulotu, Kadın kökü preparatları veya Gökçek iksiri daha etkilidir.
b) Halk arasında sinirsel rahatsızlıklar, uyuyamama ve cinsel arzuları frenleyici olarak kullanılır. 

Çayı: Beyaz nilüfer köklünden yarım tatlı kaşığı (ince kıyılmış) demliğe konur ve üzerine 300-500 ml kaynar su ilave edilir ve demlendikten sonra bu dem sabah, öğle, akşam az az içilir. 

Homeopati’de: Homeopati’de genellikle Sarı Nilüfer kökü adiren de olsa :Beyaz Nilüfer tentürü kullanılır. İnce kıyılmış Nilüfer kökünden 50 gr bir şişeye konur ve üzerine 50 ml %70’lik Alkol ilave edilir. Şişe güneşten uzakta 4-6 hafta muhafaza edilir ve arada bir çalkalanır. Bu süre so-nunda süzülerek Homeopati’de <<Nymphia alba>>ismi ile anılan tentür elde edilir. 

Yan tesiri: Tarife uyulmadığında zehirlenmelere neden olur. Zehirli ol-ması nedeniyle dikkatle kullanılmalıdır. Sinirsel rahatsızlıklara karşı kılıç otu, oğulotu, çarkıfelek otu, uyuyamamaya karşı kedi otu kökü gibi daha etkili bitkiler varken nilüferi kullanmak bana göre pek uygun değildir.

B) Sarı Nilüfer, Gelbe Teichrose, Nuphar luteum L.
Yaprakları hemen hemen aynı, fakat biraz daha eliptik, çiçekleri oldukça farklıdır. Çiçekleri sudanda dışarı çıkan bir sap üzerindedir ve genellikle taç yaprakları altın sarısı renkte küre şeklinde 5 adet olup ortada döl-lenme tozlukları bulunur. Bu tür üzerinde araştırma yapılmamıştır. Sarı Nilüfer kökleri: baş ağrısı, bağırsak üşütmesine karşı ve cinsel gücü artırıcı (beyaz nilüferde tam tersi) olarak kullanılır. Tentürü de aynı şekil-de hazırlanır. 

Yan tesiri: Tarife uyulmazsa zehirlenmelere neden olabilir.