Ağaç | 2-8 m | 1-12 | Meyve, Yaprak ve Kökü
Noni, Noni, Morinda citrifolia
Hint dutu
Familyası: Kökboyagillerden, Rötegewâchse, Rubiaceae
Drugları: Meyvesuyu, Noni meyvelerinden özel bir takım işlemlerden sonra meyvesuyu eldeedilir. Ayrıca el yüz kremi, şampuanlar ve kozmetik madde yapımında kullanılır.
Giriş: Noninin vatanı Pasifikteki tahiti adaları ve çevresindeki adalar olup zamanla Avusturya, Yeni Zellanda, Endonezya, Malezya ve Hindistan gibi tropik ülkelere yayılmıştır. Her bitki gibi Noni de asıl vatanı olan bu adalarda en ideal şekilde gelişir ve olgunlaşır. Türkiyenin Ege ve Akdeniz sahilerinde yetişen Hayıt Almanyada ancak çiçek açar ve mey¬veye dönmeden solar. Nonide aynı şekilde en mükemel olarak bu Tahiti ve çevresindeki adalarda tam kıvamını bulur ayrıca buranın taşıda vol¬kanik taşlardır. Noni adanın yerlileri tarafindan 2000 yıldır bir çok hasta¬lığa karşı kullanılmaktadır. Birleşimindeki Proxeronin ve Proxeronaze enzimlerinin keşfi ile birlikte değeri ve önemi çokça artmıştır.
Botanik: Noni kökboyagillerin alt grubu olan Morindagillerden olup bu gruba 60 bitkitürü dahildir. Bunlardan Morinda citrifolia yani nonini meyveleri ve kaliteli olanıdır. Buna benzeyen ve başka ülkelerde yetişen Morin¬da litrolaris, Morinda bracteata ve Bancudus latifolia gibi türlerde mevcuttur. Noni çalı veya 3-8m boyunda bir ağaçtır ve tropik ülkelerde yetiştiğinden sürekli yeşil renklidir. Yaprakları 15-30 sm uzunluğunda 5-15 sm eninde, kısa saplı, karşılıklı ve bir sonrası ile çapraz, kenarları bütün, mızrak şeklinde, üzeri damarlı üst yüzeyi koyu yeşil ve parlaktır ve her biri 15mm uzunlugunda beyaz renkli kupa şeklinde uçları geriye doğru dönük 6 loptan oluşur ve lopların ucu sivridir. Çiçekleri solunca meyvenin bir gözünü oluşturur. Meyveleri geriden duta benzerse de No¬ni¬nin meyvesi armut büyüklüğündedir ve ortasında 8 adet kahve¬ren¬gimsi parklak tohumları mevcuttur.
Birleşimi:
Noni meyvesi; 100 den fazla mineraller, vitaminler, enzimler, aminoasitler ve karbonhidrat türevleri içerir.
a) Vitaminler; C,B1, B2, B6, B12, ve E vitaminleri, Niacin (PP-Vitamini), Biotin(H-Vitamini), Folikasit (Bc-Vitamini), Pantotenasit (B3-Vitamini), ß-Karotin (pro A-Vitamini) alfa-Karotin.
b) Minerallerden: kalsiyum, solyum, potasyum, magnesiyum, fasfor, iron, sodyumklorid, molibden.
c) Aminoasitlerden: aspartikasit, treonin, serin, glutamikasit, prolin, glycin, alanin, cystin, valin, metionin, isoleucin, tyrosin, phenylalanin, histidin, lysin, arginin ve tryptophan içerir.
d) Enzimlerden; Proxeronin ve Proxeronase içerir.
e) İridoidler; Asperulosid, Asperulosiddin asidi ve Desacetilasperulosid
f) Glikozitler: heksanasitdiglikosid, oktanasitdiglikozit, 6-O-( ß-O-glicopyranosyl)-1-O-octanil- ß-D-glikopyranosid ve 2,6-Di-O-(ß-D-glikopyranosyl)-1-O-octanoyl-ß-D-glucopyranose
g) Karbonik asitler; Capron asit ve Capryl asit
h) Kumaringlukozitler; Scopoletin
i) Flavonitler; rutin
j) Anthrachion türevleri içerir.
Kullanılması:
a) Üniversite kliniklerinde yeterli araştırma yapılmamışyır, bu nedenle etkisi tartışılır.
b) Halk arasında noninin başta astım, artrit, artroz, alerji (besin alerjisi, bahar nezlesi, nörodermatoz), diyabet, bronşit, nezle, gastrit, enterit, divertikül, hepatit, pankreatit, yüksek tansiyon, baş ağrısı, mig¬ren, depresyon, sinirlilik, iltihaplı hastalıklar, enfeksiyon, karaciğer hastalıkları, bağırsak mantarları hastalığa karşı etkili olduğu idea edil-mektedir, Fakat yeterli Üniverside kliniklerince araştırma yapıl-mamıştır, bu nedenle 2. sınıf bir bitkidir.
Yan tesirleri: Bilinen bir yan tesiri yoktur. Çok nadiren insanların %3 ünde alerjiye sebep olabilir. Bu gibi durumlarda hastanın Noni yerine Nişadıroxi almaları daha uygundur. Nişadıroxinin yan tesiri yoktur. Bu nedenle uzun süre alınabilir ve etkileri de aynıdır. Nişadıroxinin bana ait bir buluştur fakat henüz patenti olmadığından beklemedeyim ve ayrıca ZYBde aynı özelliklere de sahiptir.