Ölmez diken, Mausedorn, Ruscus aculeatus

ÖLMEZ DİKEN

Funda | 0,4-1m | 4-10 Aylar | Ça,Na | Kökü

Ölmez diken, Mausedorn, Ruscus aculeatus
Tavşanmemesi
Yabani kuşkonmaz 
Tavşan kirazı

Familyası; Kuşkonmazgiller, Spargelgewâchse, Asparagaceen

Drugları; Ölmez diken kökü; Rusci radix
Ölmez diken kökü çay ve natürel ilaç yapımında kullanılır. Meyveleri hafif zehirli olduğundan yenmezler.

Giriş; Ölmez dikenin haricinde iki tür daha vardır fakat bunların kökü kul¬¬-lanılmadığından onlara burada yer vermeyeceğiz. Latince Ruscus taşralı (kasabalı, köylü) anlamına gelir ve aculeatus kelimesi de dikenli an¬la¬mına gelir. M.Ö kullanıldığını DİOSKURİDES’den öğreniyoruz ve 1955’ de Fransız aslılı Araştırmacılardan; LAPIN ve SANNIE bitki kökün¬de¬ki Steroid saponinlerden; Ruscogenin ve Neoruscagenini keşfetmiş¬lerdir. Bu keşiften sonra bitkinin değeri artmıştır.

Botanik; Bitki 40-100cm boyunda çok yıllık kökleri derinlere uzanır ve yer yer yumralara sahiptir. Gövde dikine yükselirken çatallaşır ve dalları yaprağa benzer yan sürgünlerle (Phyllokladin) bezenmiştir. Yaprakları; oval uçları sivri ve dikenli, sert yaprakları derimsi kenarları bütündür. Çiçekleri diğer bitkilerden farklı olarak yaprak ortasından çıkan küçük bir sap üzerinde ve yeşilimsi beyaz renktedir. Meyveleri yaprakların tam or-tasında olup böylece ucu dikenli olan diğer yapraklardan korunur. Mey-veleri koyukırmızı renkli küre şeklinde ve nohut büyüklüğündedir.

Yetiştirilmesi; Çok soğuk olan yörelerde yetişmez çünkü dona karşı da-yanıklı değildir. Vatanı Akdeniz ve Karadeniz ülkeleri olup zamanla orta Avrupa’ya kadar yayılmıştır.

Hasat Zamanı: Sonbaharda sökülen kökleri temizlenir, kurutulur ve özel kaplarda muhafaza edilir.

Birleşimi; Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz.
a) Steroidsaponinler %4-6 arasında olup bunlarda Spirostanol-Saponiler; Ruscin ve Furostanol-Saponinler; Ruscoid içerir. Ruscoid parçalanarak Ruscin , Ruscogenin ve Neoruscogenine dönüşür. Ruscin ise Neoruscogenin’e dönüşür. Esas belirleyici olan Ruscogenindir.
b) Flavonlar, Flavonol-0-glikozitler, Flavonol-C-glikozitler
c) Ayrıca az miktarda Eter yağı, Potasyum, Kalsiyum ve Reçine içerir.

Araştırmalar; Ölmez diken köklerinden elde edilen ilaçlarla kronik top-lardamar zafiyeti ve Basur rahatsızlıkları olan hastalar üzerinde tedavi denemesi yapılmıştır. Bu araştırmalardan bazıları;
1) Basur rahatsızlığı olan toplam 1961 hasta üzerinde dört ayrı çalışma grubu ölmez diken veya fitili ile tedavi denemesi yapmışlardır. Bu tedavi denemelerinde (Cleres-Kaiser 1976’da, P.Salzmann, U.Ehresmann, U. Adler ve ekibi 1977’de, H.Barmig 1978’de ve de Nietsch ve ekibi 1982’de) hastaların iyileştiğini tespit etmiştir. (ZP. 5.00.271)
2) Basur rahatsızlığı olan 135 hasta üzerinde ölmez diken merhem ve fitilleri ile P.Salzmann, U.Ehresmann, U.Adler ve ekipleri tedavi denemesi yapmışlar ve hastaları iyileşmiştir. (ZP.5.00.271)
3) Kronik toplardamar zafiyeti olan 20 hasta üzerinde tedavi denemesi yapılmış ve hastalar iyileşmiştir. (ZP.5.00.271)

Kullanılması; 
a) Araştırmalara göre başta; basur ve Toplardamar rahatsızlıklarına kar¬-şı kullanılır.
b) Komisyon E’nin 12.07.1991 tarih ve 127nolu Monografi bildirisinde Ölmez diken proparatlarının (ilaçlarının) başta; Kronik toplardamar zafiyeti, bacaklarda ağrı ve ağırlık, Baldırlarda gece krampları, ka-şıntılar ve şişmelerine ve de bağırsak rahatsızlıklarından; kaşıntı ve yanmış gibi ağrılara karşı kullanılır.
c) Halk arasında; Variz(Toplardamarların sarkması ve bu sarkıklarda ka¬n birikmesi), Flebit (Toplardamar iltihaplanması), toplardamar ge-nişlemesi, bacaklarda trombaz, toplardamarlarda kan dolaşımı zafi-yeti, kılcal damarların genişlemesi ve gevşemesi nedeni ile El, yüz ve baldırda kızarıklıkların oluşması, dokuların su toplaması ve basura karşı kullanılır.

Açıklama; Bazı insanların aşırı Alkol, Sigara, Kahve ve kimyasal ilaç kul-lanmaları sonucu kılcal damarları genişler, gevşer ve vücudun çeşitli yer-lerinde (yüz, El, Bacak ve uylukta) kırmızı veya morumsu kırmızı çeşitli büyüklükte lekeler oluşur(Couperose). Kimyasal ilaçlarla tedavi edile-meyen bu rahatsızlığı ölmez diken praparatları ile tedavi etmek müm-kündür.

Çay; Ölmez diken köklerinde iki kahve kaşığı ince kıyılarak demliğe ko¬nur ve üzerine 300-400ml kaynar su ilave edilir ve 5-10dakika demlemeye bıraktıktan sonra süzülerek içilir.

Çay Harmanları; 

Gökçek Variz çayı;
>30gr Ölmez diken kökü
>30gr Kokulu yonca otu
>30gr Hamamelis
>10gr Civanperçemi otu

Gökçek Basura çayı;
>30gr Ölmez diken kökü
>30gr Kokulu yonca otu
>30gr Çobançantası otu
>10gr Civanperçemi otu

Gökçek Flebit çayı;
>30gr Ölmez diken kökü
>30gr Kokulu yonca 
>30gr Hamamelis
>10gr Adaçayı

Gökçek İdraryolları çayı;
>20gr Kuşkonmaz kökü
>20gr Maydanoz kökü
>20gr Rezene tohumu
>20gr Ölmez diken kökü
>20gr Altın başak otu

Gökçek Flebite çay;
>25gr Ölmez diken kökü
>25gr Kokulu yonca otu
>20gr Civanperçemi otu
>20gr Alıç yaprak ve çiçeği
>10gr Arnika çiçeği

Gökçek Basur çayı;
>25gr Ölmez diken kökü
>25gr Civanperçemi otu
>20gr Çobançantası otu
>20gr Atkuyruğu otu
>10gr Ceviz yaprağı

Ölmez diken merhemi: İçinde sıcak su olan bir kazanın içine 2. bir ka-zan yerleştirilir ve 100gr Vaselin + 100gr Prafin eritildikten sonra içine 50 gr Ölmez diken kökü konur ve karıştırılır. Bu karışım 24saat buz¬do¬la¬bında bekletildikten sonra hafif eritilerek süzülür ve ölmez diken merhemi elde edilir.

Homeopatide; Ölmez diken köklerinden 20gr ince kıyılarak bir şişeye konur ve üzerine 80ml alkol ilave edilir ve 4-6 hafta bekletildikten sonra süzülerek homeopatide <<Ruscus>> adı ile anılan tentür elde edilir.

Yan Tesirleri; Tarife uyulduğunda bilinen bir yan tesiri yoktur. Meyve ve yaprakları hafif zehirlidir, şayet meyvesinden 4-5 tane yenilirse ishal, kusma rahatsızlıklarına neden olabilir.