SELAM OTU
Çok Yıllık | 1-2m | 7-8 Aylar | Ça,Na | Kökü
Selam otu, Liebstöckel, Levisticum officinalis
Kurtbağrı
Şifalı Selam otu
Familyası: Maydanozgillerden, Doldengewaechse, Apiaceae
Drugları: Selam otu kökü; Levistici radix
Selamotunun kökü çay ve natürel ilaç yapımında kullanılır ve nadiren de köklerinden elde edilen eter yağı kullanılır.
Giriş: Selamotunun üç türü vardır ve bunlar Şifalı Selam otu; levisticum officinalis, Kafkas Selam otu; levisticum caucasicum, Pers Selam otu; levisticumpersicumu sayabiliriz. Selamotunun Türkistandan İrana, ora-dan da Anadolu ve Avrupaya yayılmıştır. Romalılar tarafından idrar sök-türücü olarak kullanılmıştır.
Botanik: Selam otu 1-2metre boyunda çok yıllık, dikine yükselen, ça¬tallı, gövde boru gibi içi boş ve gövde ile kök arasında bir önceki yılın yaprak sapları bulunur. Yaprakları 50-70cm uzunluğunda 40-60cm enin¬de olup, bu yaprakta karşılıklı olarak dizilmiştir. Ana yapraklar yan yapraklardan oluşur. Yan yapraklarda tekrar parça yapraklardan meydana gelir. Parça yaprakların kenarları dişli veya hafif loplu, oval şekilde ve mavimsi yeşil renklidir. Çiçekleri 7-15cm çapında bir şemsiyecikler de¬metinden meydana gelir. Bir şemsiyecikte 20-30küçük çiçek bulunur ve 12-20şemsiyecik bir şemsiyeyi meydana getirir. Taç yaprakları tak¬riben 1mm büyüklüğünde soluk sarı renkli, eliptik ve kupa yaprakları geri doğ¬ru kıvrıktır.
Yetiştirilmesi: Vatanı Türkiye, Kafkaslar, Horasan ve Türkistan olan bit¬-ki Türkiyenin hemen her yöresinde rahatlıkla problemsiz yetiştirilebilir.
Hasat zamanı: Ancak iki yıllık bitkinin kökleri sökülerek temizlenir, kurutulur ve özel kaplarda muhafaza edilir.
Birleşimi: Birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Eter yağı türevleri %0,4-1,7 arasında olup iki önemli gruba ayırmak mümkündür; 1) Alkylphthalitler %70 civarında olup en önemlileri %30-60 oranında Cis ve Tran-Ligustilid, %25-30 3-Butylphthalid ve ayrıca Cis-trans-butylidenphthalid (=Ligusticumlacton) ve 3-Butyl-4,5-dihydropthalid (=Sedamenolid) 2) α- ve β-Pinen, Citronellal, β-Phellandren, Pentylbenzol ve Pentylcyclohexadien
b) Kumarinler %0,1-1 olup 1) Kumarinler; Cumarin ve Umbelliferon 2) Furokumarinler; Bergapten ve Psoralen
c) Polyacetylenler; %0,06, (+)-Falcarindiol
d) Organikasitler; Ferul asit, benzoe asit, angalica asit ve izovalerian asit
Tesir şekli: İdrar söktürücü, hazmettirici, mikropları öldürücü ve ilti¬hap-ları önleyicidir.
Kullanılması:
a) Üniversite kliniklerinde tedavi denemeleri ve araştırmalar yapılma-mıştır. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Selam otu kökü yerine daha etkili olan başka bitkiler kullanılmalıdır. Örneğin böbrek taş ve kumlarına karşı A. Başak otu, Isırgan otu preparatları veya Gökçek İksiri daha etkilidir.
b) Komisyon Enin 01.06.1990 tarih ve 101 nolu monoografi bildirisine göre başta idrar yolları iltihaplanmasına karşı ve böbreklerdeki kum oluşmasını önleyici olduğu beyan edilmiştir.
c) Aromaterapide selam otu eter yağı karaciğer ve safra rahatsızlıkları ve de mide asidi fazlalığına (hiperasidite) karşı kullanılır.
d) Halk arasında başta idrar yolları iltihapları ve böbrek kumlarına karşı kullanılır. Ayrıca nadiren de olsa mide rahatsızlıklarına karşı ve kanı temizleyici olarak kullanılmıştır.
Çay: İki tatlı kaşığı selam kökü demliğe konur ve üzerine 300-500ml kaynar su ilave edilerek 5-10dakika demlemeye bıraktıktan sonra süzü-lerek içilir.
Çay Harmanları:
Gökçek idraryolları çayı;
>25 gr Selam kökü
>25 gr Kayışkıran kökü
>25 gr Ardıç kozalağı
>15 gr Meyan kökü
>10 gr Ayrıkkökü
Gökçek Mesane ve böbrek çayı (iltihaplı hastalıklarda);
>35 gr Ardıç kozalağı
>15 gr Selam otu kökü
>15 gr Kayışkıran kökü
>15 gr Meyan kökü
>10 gr Ayrıkkökü
Gökçek Böbrek ve mesane çayı (enfeksiyonda );
>20 gr Ayı üzümü yaprağı
>10 gr Altın başak otu
>10 gr Orta sifon yaprağı
>10 gr Selam otu kökü
>10 gr Ayrıkkökü
Gökçek Böbrek ve mesane çayı (mesane ve böbrek iltihaplarına)
>20 gr Altın başak otu
>20 gr Hindiba otu ve kökü
>20 gr Atkuyruğu otu
>20 gr Ardıç kozalağı
>10 gr Selam otu kökü
>10 gr Ayrıkkökü
Gökçek böbrek ve mesane çayı (idrar söktürücü ve krampları önleyici);
>25 gr Ardıç kozalağı
>25 gr Altın başak otu
>25 gr Atkuyruğu otu
>15 gr Selam kökü
>10 gr Ayrıkkökü
Gökçek Mesane ve Böbrek çayı
>25 gr Atkuyruğu otu
>25 gr Ardıç kozalağı
>20 gr Ortosifon yaprağı
>10 gr Ayrıkkökü
>10 gr Akhuş yaprağı
>10 gr Selam otu kökü
Aromaterapisi: Selam otu kökü su buharı ile damıtılarak eter yağı elde edilir ve bu yağdan günde 3-5defa 1-2damla bir parça ekmek veya şekere damlatılarak alınır.
Ekstresi: Selam kökü etanol ve su ile ekstraksiyonu yapılarak ekstresi elde edilir ve bu ekstre natürel ilaç yapımında kullanılır.
Yan tesirleri: Tarife uyulduğunda bilinen bir yan tesiri yoktur. Fakat aşırı veya uzun süre kullanılması halinde ışınlara karşı duyarlı olduğundan kaşıntı yapabilir. Hamile bayanların