şerbetciotu, Hopfen, Humulus lupulus

ŞERBETCİ OTU

Sarmaşık | 4-8m | 7-8 Aylar | Ça,Na | Kozalağı

Şerbetçiotu, Hopfen, Humulus lupulus
Bira otu 
Maya otu 
Ömer otu 
Bira çiçeği

Familyası: Kenevirgillerden, Hanfgewächse, Cannabaceae

Drugları: Şerbetçiotu kozalağı; Lapuli strobulus 
Şerbetçiotu pulu; Lapuli glandula
Şerbetçiotu kozalağı genellikle çay ve natürel ilaç yapımında, pulu da aynı şekilde fakat daha az oranda kullanılır.

Giriş: Şerbetçiotunun bilinen üç türü mevcuttur ve bunlardan genellikle bira otu olarak bilinen humulus lupulus kullanılır. Japon şerbetçiotu: humulus jabonicus ve Çin şerbetçiotu; humulus yunnanensis ise yöresel olup bulundukları ülkelerde yetişirler. Humlus Latincede toprak ve lupulus kurt anlamına gelir, çünkü bu bitki çevresindeki çalı, ağaç, ağa¬cık veya benzeri bitkilere sarılarak onları genellikle öldürür. Türkçede bira otu veya maya otu diye anılması onun bu maksatla kullanılma¬sındandır. Tarihte şifa maksadıyla kullanılmamıştır, orta çağda birayı bozulmaktan koruyan yersarmaşığı yerine şerbetçiotu kozalağı kullanıl¬maya başlanmıştır ve sonraları İbni Sina, Paracelsus ve Mattioli tara¬fından uyku verici olarak kullanılmıştır.

Botanik: Şerbetçiotu 4-8m boyunda özel olarak yetiştirilen kültür bit¬kileri 6-12m`ye ulaşabilen bir sarmaşık olup yaprak diplerinden çıkan halizonlarla çevresindeki çalı, ağaç vb bitkilere veya duvar ve yahut da çitlere sarılarak yükselir ve bulundukları yeri kaplarlar. Yaprakları kar¬şılıklı 10-25cm uzunluğunda 7-16cm eminde yumurta veya kalp şeklinde 3-5loplu, loplar genellikle derin, kenarları kertikli, lop uçları sivri ve uzun saplıdır. Bitkinin erkek ve dişi çiçekleri ayrı ayrı bitkilerde olup, erkek çiçeklilerin taçyaprakları 3-5mm çapında oldukça çok yeşilimsi salkım çiçekten oluşur. Dişi çiçekli bitkilerde çiçekler beyaz renkli ve oldukça çoğu bir aradadır. Meyveleri yumurta şeklinde kozalaklar olup, bu koza-laklar yumurta şeklinde olup üst üste kiremit şeklinde dizilmiş olup, kozalak yapraklarının baş kısmında pulcuklar olup bu pullar yoğun reçine içerir.

Yetiştirilmesi: Vatanının Doğu Akdeniz ülkeleri olduğu tahmin edilen bitki ılıman ülkelerde ve subtropik ülkelerde yabani olarak kendiliğinden yetişir veya özel alarak yetiştirilir.

Hasat zamanı: Eylül ve Ekim aylarında toplanan kozaklar havadar ve kuru yerlerde kurutulduktan sonra kaldırılır. Şerbetçiotu pulcukları daha yoğun reçine içerdiğinden bazen sadece bu pulları yapraklarından ayrılarak elenir ve kullanılır. 

Birleşiminde: Kozalaklarının birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;
a) Acylphloroylucinler (Akilfloroglukinler = Şerbetçiotu kozalak reçinesi) %10-25 arasında olup buda a-) heksanda (hexan) çözülen reçineler, bunlar yumuşak reçineler denir ve 
b) Heksanda çözülmeyen reçineler, bunlara da sert reçineler denir. Yumuşak reçineler alfa,- beta- asitlere ayrılır.
1) Alfa-asitler; %5-15 oranında ve önemlileri, Humulon, Cohumulon, Adhumulon ve Prähumulon en önemlileridir. 2-) Beta-asitleri %3-5 Lampulon, Colupulon, Adlupulon ve Pärlupulon en önemlileridir.
c) Fenilkarbonikasitleri , ferulaasit, gallusasit, kaffeeasit ve p-kumarasit.
d) Flavanonlar ve chalkonlar, xantohumol, izoxantohumol ve desmetilxantoumol.
e) Flavonollar, quercetin-3-glikozit, kämferal-3-glikozit ve rutin
f) %0,1-1,5 oranında eteryağı içerir ve en önemlileri; myrcen, 2-metil-3-buten-2-ol, β-caryophyllen ve humulen. Eter yağdaki 2-Metil-3-buten-2-ol şerbetçiotu kozalağının depolanması sırasında zamanla reçine asitlerin çözülmesi (oksitleşme) ile oluşur. 
g) Ayrıca Proantosiyanidinler, polifenoller %5-15, tanin, aminoasitleri, mineraller, vitaminler. 

Araştırmalar: Günümüze kadar şerbetçiotu kozalak ekstresi ile sade olarak veya kombine olarak deneyler yapılmıştır. Bu deneylerden sade olarak yapılanlarda bitkinin uyku verici değil ama hormon gibi etki ettiği görülmüştür. Buna rağmen neden ise şerbetçiotu kozalak ekstresinin uyku verici özeliğinden sürekli bahsedilmiştir. Birleşimindeki kediotu kökü, oğulotu ve şerbetçiotu kozalak ekstresi olan drajelerle tedavi denemeleri yapılmıştır. Bu tedavi denemelerinde uyku rahatsızlıklarının iyi¬leştiği tespit edilmiştir, fakat burada asıl etkili olan kediotu kökü ve oğulotudur.
1) Şerbetçiotu kozalağı ile sade olarak yapılan araştırmalarda böyle bir etkiye sahip olmadığı belgelenmiştir. Berlin Hürriyet Üniversitesi (Freie Universität) tarafından 1982 de hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde Şerbetçiotu kozalağından elde edilen ilaçlardan sedatif (uyku verici) özeliğinin olmadığı görülmüştür.
2) Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda şerbetciot kozalağı prepa-ratlarının sedatif etkiye sahip olmadığı, fakat kadınlık hormonu östrogen gibi etki ettiği tesbitedilmiştir. (H.H.B.5.454)
3) Şerbetçiotu kozalağından elde edilen kapsülün kadınların göğsünü (Memesini) büyüttüğü tespit edilmiştir. (Erdik Kapseln) 
4) Biranın özelikle siyah biranın Nitrosaminler içerdiği ve bununda Kansere neden olduğu tespit edilmiştir. (LP.83)

Tesir şekli: Hafif uyku verici, iştah acıcı, teskin edici ve hazım ettirici özeliklere sahiptir.

Kullanılması:
a) Araştırma sonuçlarına göre uyku verici özeliğinin olmadığı fakat dişi¬lik hormonu östrojen gibi etki ettiği tespit edilmiştir. Uzun süre şerbetçiotu kozalak ekstresinden elde edilen kapsül alınırsa gö¬ğüsleri (Memeyi) büyütür. Kansere sebep olan Nitrasaminleri bir¬ada olduğu gibi uzun süre bira içenlerin Kanser olabileceğini Prof.Dr.R.F. Weiß tespit edilmiştir. (Weiß. 83)
b) Komisyon E Uyku rahatsızlıkları, korku ve iç huzursuzluğuna karşı etkili olduğunu iddia etmiştir, fakat araştırma sonuçları şerbetçiotu kozalak preparatlarının (ilaçlarının) böyle bir etkisinin olmadığını göstermiştir. 
c) Halk arasında uyku rahatsızlıklarına, iştahsızlık ve adet rahatsız¬lıkla¬rına karşı kullanılmıştır.

Açıklama: Bana göre uyku rahatsızlıklarına karşı Kılıç otu, Kediotu kökü, Oğulotu, Çarkıfelek otu daha etkili olduklarından şerbetçiotu kozalağına ihtiyaç yoktur.
1) Şerbetçiotu kozalağının depolanması ile çok az oranda eteryağı ortaya çıkmaktadır ve buda genellikle oksitlenerek 2-Metil-3-buten-2-ol’a dönüşmektedir. Yapılan araştırmalarda uyku verici özeliğin olma¬dığı görülmüştür.
2) Şerbetçiotu kozalağının 100 gramında 30.000-300.000 IE oranında östrojen içermekte, buda kadınlardaki hormonları baskı altına aldı-ğından kadınlarda adet bozukluğuna neden olmaktadır. Erkeklerde ise erkeklik hormonu androgeninin azalmasına veya yok olmasına neden olduğu, böylece erkeklerin zamanla cinsel arzuları azalmakta ve nihayet iktidarsızlığa neden olmaktadır (Prof. Dr.Weiß). İşte bu nedenle Almanya’da erkeklerde büyük oranda cinsel yetersizlik ve iktidarsızlığa, kadınları ise aşırı şehveti olmaktadır, çünkü biranın içinde yüksek oranda şerbetçiotu mevcuttur. Almanlarda bilindiği gibi dünyada en çok bira içen milletlerden biridir ve her yıl evlenen çiftlerden %50’si bir yıl içinde boşanmaktadır. Birleşiminde kedi otu kökü, oğulotu ve şerbetçi otu kozalağı ekstresi olan drajelerle tedavi denemeleri yapılmıştır. Bu tedavi denemelerinde uyku rahatsızlıkla¬rının iyileştiği tespit edilmiştir. Fakat bu arada asıl etkili olan kedi ot kökü ve oğulotudur. Şerbetçi kozalağı ile sade olarak yapılan araş¬tırmalarda böyle bir etkiye sahip olmadığı belgelenmiştir.

Çay: şerbetçiotu kozalağından 3-5gram, guddesinden ise sadece 0,5 gram demliğe konur ve üzerine kaynar su ilave edilir ve 5-10 dakika demlemeye bıraktıktan sonra süzülerek içilir.

Çay Harmanları: Şerbetçiotu kozalağı yerine daha etkili olan oğulotu, kediotu kökü, lavanta çiçeği ve çarkıfelek otunun kullanılması daha uy-gundur.

Gökçek teskin edici çay (uyuyamama ve sinirsel telaş);
>25 gr Şerbetçiotu kozalağı
>25 gr Lavanta çiçeği
>25 gr Oğulotu yaprağı
>15 gr Kedi ot kökü
>10 gr Turunç çiçeği

Gökçek teskin edici çay (uyuyamama ve sinirsel telaş);
>30 gr Kedi ot kökü
>20 gr Şerbetçiotu kozalağı
>20 gr Çarkıfelek otu
>20 gr Nane yaprağı
>10 gr Turunç çiçeği

Gökçek Teskin Edici Çay ( Sinirsel Heyecanlanma ve Uyuma rahatsızlıkları)
>30 g Şerbetçi ot kozalağı
>20 g Oğulotu yaprağı
>20 g Lavanta Çiçeği
>10 g Rezene tohumu
>10 g Kılıçotu

Gökçek Uyuyamama ve sinirsel huzursuzluk sinir ve uyku çayı;
>30 gr Kedi otu kökü
>30 gr Oğulotu yaprağı
>30 gr Şerbetçiotu kozalağı
>10 gr LavantaÇiçeği

Gökçek teskin edici çay (uyuyamama ve sinirsel telaş);
>30 gr Kedi ot kökü
>30 gr Nane yaprağı
>10 gr Şerbetçiotu kozalağı
>20 gr Oğulotu yaprağı

Gökçek teskin edici çay (sinirsel telaş ve uyku rahatsızlıkları);
>40 gr Oğulotu yaprağı
>30 gr Kedi ot kökü
>20 gr Şerbetçiot kozalağı
>10 gr Turunç çiçeği

Gökçek Sinirlilik ve uyuyamama çayı
>40gr Kedi ot kökü
>20gr Şerbetçiot kozalağı
>15gr Oğul ot kozalağı
>15gr Nane yaprağı
>10gr Turunç kabuğu

Gökçek Sinirlilik ve uyku rahatsızlıkları çay;
>30 gr Kedi ot kökü
>30 gr Şerbetçiotu kozalağı
>30 gr Çarkıfelek otu
>10 gr Nane

Homeopati’de: Şerbetçi otu kozalağından 20-30gr ince kıyılarakbir şişeye konur ve üzerine %70’lik 100ml alkol ilave edilir ve 4-6hafta sonra süzülerek Homeopati’de <<Humulus lupulus>> ismi ile anılan tentür elde edilir. Bu tentürden günde 3-4defa 10-15damla alınır.

Ekstresi: Şerbetçi otu kozalağı etanolla karıştırılarak ekstraktı yapılır ve bu da aynı tentür gibi kullanılır. 

Yan tesirleri: şerbetçiotu uzun süre kullanıldığında erkeklerde erkeklik hormonu androgenin azalmasına neden olarak, erkeklerin cinsel gücünü düşürür. Şerbetçiotu kozalağı toplayan kadınlarda hormon bozuklukları ortaya çıkar ve adetlerinde düzensizlikler olur. Ayrıca kusma, ateş, terleme, nefes darlığı (dyspnea), kalp atışlarında yavaşlama (brady¬cadia) ve alerjiye sebep olabilir. Bu nedenle Şerbetçiotu kozalağı yerine yan tesiri olmaya ve daha tesirli olan kediotu kökü, oğulotu yaprağı, çarkıfelek otu ve lavanta çiçeği kullanılması daha uygundur. Bazılarının inandığı gibi biranın böbrek taşlarını düşürdüğü vb. gibi iddialar ta¬mamen asılsız iddialardır, ayrıca Prof. Dr.Weiße göre biranın içerdiği Nitrosaminler uzun vadede Kansere dahi sebep olabilmektedir. Bu ne¬denle böbrek taşları, kumları veya mesane kum ve taşlarına karşı altın¬başa kotu ve diğerleri kullanılmalıdır. Şerbetçiotu kozalak ekstre¬sinden yapılan kapsülü göğsü (Memeleri) büyüttüğü tespit edilmiştir ve yan tesiri uzun süre bira içen erkeklerinde göğsü büyüyebilir. Uyku rahat¬sızlıklarına karşı oğulotu, kediotu kökü, çarkıfelek otu ve lavanta çiçeği gibi bitkilerin kullanılması daha uygundur.