Servi, Zypresse, Cupressus sempervierens

SERVİ

Ağaç | 15-30m | 4-5 Aylar | Ça,Ho,Na | Yaprak, Kozalak ve Eter yağı

Servi, Zypresse, Cupressus sempervierens
Selvi
Tıbbi Servi
Adi Servi 

Familyası: Servigillerden, Zypressebgewaeche, Cupressaeae

Drugları: Servi Yağı: Cupressi folium
Servi Kozalağı: Cupressi fruktus
Servi Eteryağı: Cupressi aetheroleum
Servi yaprağı sürgünü ve kozalağı çay, tentür, eterikyağ ve natürel ilaç yapımında kulanılır. 

Giriş: Servinin bilinen iki önemli alt türevi vardır ve bunlarda tıpta aynı şekilde kullanılır. Piramit Servisi: cupressus sempervierens ssp. Pyramidalis (horizontalis) ve Sütun veya silindir servisi: cupressus semper-virens ssp. fastigiata diye anılır. Sütun Servisinin dalları dikine ve piramit servinin dalları ise yataydır bu nedenle de biri silindir selvisi, diğeri ise piramit servisi diye anılır. Servinin vatanı Türkiye ve Kıbrıs olup buradan zamanla dünyanın diğer ülkelerine yayılmıştır. Asıl vatanı Türkiye olan bitkiden Türkiye değil başka ülkeler istifade etmektedir. Yaprak ve kozalaklarından çeşitli eter yağı ve natürel ilaçlar yapıl¬maktadır. Tarihte ilk defa Anadolu’nun eski halkları tarafından sonrada eski Yunanlı ve Romalılar tarafından kullanılmıştır ve günümüzde ise batı Avrupa ülkeleri tarafından kullanılmaktadır.

Botanik: Servinin dal ve yaprakları dikine yükselerek bitkiye geriden ba¬-kınca sütun görünümü verir ve bu ağaç 2000 hatta 3000 yıl yaşayabilen nadir bitkilerden biridir. İç Andoluda dikine yükselen silindir şe¬kil¬de tepesi hafif sivrice olan ve geriden Serviye benzeyen kavağada servi denir. Fakat bu yanlış bir adlandırmadır. Servinin çamgillerin alt¬grubu olan servigiller familyasina ait bir bitkidir. Yaprakları 0,5-1mm çapında pul veya yumurta şeklinde dört sıra halinde ince sapları sarar. Servi Nisan veya Mayıs’ta çiçek açar, erkek çiçek 4-8mm, dişi çiçeklerinden zamanla kozalaklar meydana gelir. Kozalakları (meyvesi) 2,5-4cm ça¬pında önce yeşil, sonra olgunlaşınca kahverengimsi esmer renkte, üzeri düzensiz şekilde sert kalın, odunsu, kalkan gibi 8-15 parçadan meydana gelen bir kabuğu vardır ve küre şeklindedir.

Yetiştirilmesi: Vatanı Türkiye olan Servi Türkiyenin Akdeniz, Ege ve Marmara bölgesinde problemsiz yetişir.

Hasat zamanı: Yaprakları yılın hemen her ayında toplanabilir, fakat Nisan-Mayıs ayında toplanırsa daha iyidir. Kozalakları tam olgunlaşamadan yani yeşilken toplanır çay veya tentürü yapılır.

Birleşimi: Yaprak ve sürgeünlerinin birleşimindeki en önemli maddeler;
a) Eter yağı türevleri %1-2 oranında olup en önemlileri; D-Camphen (Kamfen), Furtural, Caren, Cymen, P-Cymol (P-Simol), Fenchen, α-Pinen, Sabinol, Silvestren, Terpineol, Cadinen (Kadinin) sayabiliriz.
b) Ayrıca Tanin terpenler ve Sesquiterpenler içerir. 
Kozalakları (meyvesi) Tanin, Flavonitler ve eter yağı içerir. 

Tesir şekli: İshali önleyici, iç kanamaları önleyici, balgam söktürücü, teskin edici, damaralrı büzücü ve kuvvvetlendirici, konsantrasyonu artırıcı, terletici ve krampları önleyicidir. 

Kullanılması: 
a) Üniversite kliniklerinde tedavi denemeleri ve araştırmalar ya¬pıl-mamıştır. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Servi yerine daha etkili olan başka bitkiler kullanılmalıdır. Örneğin astıma karşı Çörek, Duvar sarmaşığı, Meyhaneciotu, A. Itırı prepa-ratları veya Gökçek İksiri daha etkilidir.
b) Aromaterapide: 1) Yaprak ve sürgünlerinden elde edilen eterik yağ başta öksürük, bronşit, boğmaca, astım, nezle boğaz ağrısı ve üşüt-meye karşı kullanılır. 2-) Kozalakları: Basur, varis, ayak kokuları, ishaller, iç kanama ve çocukların yatağı ıslatmasına karşı kullanılır. 

Çay: İki tatlı kaşığı servi yaprağı ve sürgünü demliğe konur ve üzerine 300-500ml kaynar su konu ve 5-10 dakika bekletildikten sonra süzülerek içilir. Ayağı kokanların bu demle ayak banyosu yapmaları ve basu¬ru olanların bu demle taharetlenmeleri uygundur. Ayak banyosu için 15-20gr kozalak tozu 3lt kaynar suda demlenir ve ayak banyosu yapılır.

Aromaterapide: Servi yaprak ve sürgünleri su buharı ile damıtılarak eter yağı elde edilir ve bu yağdan günde 3-4defa 2-3damla bir parça ekmek veya kesme şeker ve yahu da bir kahve kaşığı bala damlatılarak alınır. Ehalasyonu yapılacak ise 1lt kaynar suya 6-8damla Servi yağı damlatılarak 10-20dak buharında durulur ve hastanın üzeri büyük bir havluyla örtülüdür. 

Homeopati’de: Servi kozalağı tam olgunlaşmadan yeşil iken toplanır, ince kıyılır ve 100gr’ı bir şişeye konur ve de üzerine 500ml %70’lik alkol ilave edilerek 4-6hafta sonra süzülerek Homeopati’de<<Zypressen>>adı ile anılan tentür elde edilir. bu tentürden günde 3-4defa 15-20damla alınabilir. 

Yan tesirleri: Tarife uyulursa bilinen bir yan tesiri yoktur.