Tiroid

Tiroid, boğaz bölgesinde ön tarafta bulunan ve hormon üreten organa denir. Tiroid, protein- iyot kompleksleri içeren hücrelerle doludur. Tiroid hormonunun temel işlevi  T3 (Triidotiyronin) ve T4 (Tiroksin)  hormonlarını üretmektir. Metobolizmanın düzenlenmesinde  ve büyümede etkili olan bu hormonlar hayatı önem taşımaktadırlar. Tiroid bezinin çalışmasını, beyindeki hipofiz bezi tarafından salgılanan TSH (Tiroid uyarıcı hormon ) ile kontrol edilmektedir. Tiroid hormonu, vücuttaki bütün hücre ve dokuların fonksiyonlarını  düzenler. Birçok organın sağlıklı çalışması ve vücudun enerji dengesinin sağlıklı olması için gerekli bir hormondur. En çok kadınlarda görülen sinsi bir hastalıktır. Ancak son yıllarda erkeklerde daha sık görülmeye başlamıştır. Tiroid fonksiyon testini 40 yaş ve üzeri herkesin  yaptırması  gerekir. TSH kan testiyle referans aralığı ölçülür. Böylece tiroid bezinin nasıl çalıştığı hakkında bilgi edinilir.

Tiroid bezinin hastalıkları ise şöyle sıralanabilir. Tiroid bezinin büyümesiyle Guatr oluşur. Guatr, iyot eksikliğinin gözle görünen sonucudur. Tiroid bezinin içinde normal dışı doku oluşmasıyla nodül meydana gelir. Tiroid bezinin iltihabına ve bezede ağrı oluşmasına Tiroidit denir. Tiroid bezinin fazla çalışması durumunda, vücudun ihtiyacından fazla hormon üretmesine bağlı olarak Hipertiroidi gelişir. Tiroid bezi fazla çalıştığında çarpıntı, saç dökülmesi, sinirlilik, gözlerin büyümesi, ellerde titreme, kilo kaybı görülebilir. Tiroid bezinin az çalışması durumunda ise Hipotiroidi meydana gelir.Tiroid yetmezliğinde unutkanlık, uykusuzluk, depresyon görülür. Zehirli guatrda ise, tiroid aşırı hormon üretir. Zehirli guatr  tedavisinde ameliyatsız radyoaktif  iyot kapsül uygulaması yapılır. Operasyon uygulanırsa hasta kaybedilebilir.

Tiroid hastalığının belirtileri : Tiroid bezinde büyüme olur. Bu bezin büyümesine guatr denir. Karşıdan bakıldığında boyundaki şişlik göze çarpmaktadır. Boyunda, tiroid bezinde şişlik oluşur. Bunun sebebi nodüldür. Tiroid bezi iltihabı nedeniyle, tiroid bezinde boyunda ağrı oluşur. Gözlerde büyüme olur.Bu durum  Graves hastalığı denilen zehirli guatr tipinde görülür.

Tiroid hastalığının teşhisinde muayene, kan ve idrar tetkikleri, tiroid ultrasonografisi, tiroid sintigrafisi, tiroid biyopsisi uygulanır. Tiroid bezinde nodül olup olmadığı ultrasonogrofi ile mümkündür. Tiroid nodüllerinin incelenmesinde ise, endokrinoloji, radyoloji, nükleer tıp ve patoloji üniteleri cerrahi ekibiyle  birlikte hasta değerlendirilir.

Tiroid hastalığı tedavisinde teşhis oldukça  önemlidir. Erken teşhiste tiroid nodüllerinin ciddiye alınması gerekir. Ağızdan alınan ilaçlarla  fazla salgılanan tiroid hormonlarının miktarında azalma sağlanarak yok edilmesi amaçlanır. Radyoaktif iyot( atom) tedavisi ile fazla çalışan tiroid dokusunun harap edilmesi sağlanır. Operasyonla da  tiroid bezinin tamamının veya tamamına yakın kısmının çıkartılması gerekir.